Sanoat korxonalarida energiya intensivligi va unga ta’sir etuvchi omillar tahlili
N.Sh.Dexkanova; Y.F.Najmiddinov
Annotatsiya
Energiya samaradorligi va energiya intensivligi bugungi kunning iqtisodiy-ijtimoiy ahamiyatining asosini tashkil qilmoqda. Energiya samaradorligi va energiya intensivligi atamalari energiya resurslaridan foydalanishni baholashda ishlatiladi, lekin ularning ma’nolari, metadologiyasi va qo‘llanilishi jihatidan farqalanadi. Ushbu maqolada energiya samaradorligi (ES) va energiya intensivligining (EI) sanoat korxonalaridagi ahamiyati hamda ularga ta’sir etuvchi omillar, asosiy kapitalga invesititsiyalar (AKI), sanoat korxonalarida maxsulot ishlab chiqarish xajmi (SMX), sanoat korxonalarida energiya istemoli xajmi (EX) hamda qyta tiklanuvchi energiya manbalarining ishlab chiqarish xajmini (QTE) ekonometrik statistik jihatdan tahlil qilinib kelgusi davr uchun energiya intensivligining pargnoz qiymatlari keltirib o‘tilgan.
Kalit so'zlar:
Energiya intensivligi, Energiya samaradorligi, asosiy kapitalga investitsiya, sanoat korxonalari, energiya istemoli, Holt-winters nonseasonal smoothing model.
Foydalanilgan manbalar:
1. Xalqaro Energiya Agentligi (IEA) (iea.org) kabi tashkilotlar energiya intensivligi va boshqa energiya ko‘rsatkichlari bo‘yicha global va mintaqaviy ma’lumotlari.
2. Jahon Banki (worldbank.org) ham energiya intensivligi bo‘yicha ma’lumotlar nashri.
3. Reuters Energy (reuters.com/sectors/energy), energiya intensivligi bo‘yicha ma’lumotlari.
4. 2025 yil “Atrof-muhitni asrash va “yashil” iqtisodiyot yili” deb e’lon qilindi
5. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori, 08.01.2024 yildagi 13-son qarori, “Qayta tiklanuvchi energiya manbalari asosida energiya ta’minotini tashkil etish sohasini tartibga solish va rivojlantirish to‘g‘risida”, 13-сон 08.01.2024. Qayta tiklanuvchi energiya manbalari asosida energiya ta’minotini tashkil etish sohasini tartibga solish va rivojlantirish to‘g‘risida
6. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori, 13.03.2024 yildagi 128-son qarori, “O‘zbekiston Respublikasining innovatsion rivojlanish strategiyasini 2024-2025-yillarda amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”, 128-сон 13.03.2024. O‘zbekiston Respublikasining innovatsion rivojlanish strategiyasini 2024-2025-yillarda amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida
7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoyevning 2025-yil 30-yanvardagi “«O‘zbekiston-2030» strategiyasini «atrof-muhitni asrash va «yashil iqtisodiyot» yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi to‘g‘risida”gi farmoni, “O‘zbekiston – 2030” strategiyasini “Atrof-muhitni asrash va “yashil iqtisodiyot” yilida amalga oshirishga oid davlat dasturi to‘g‘risida
8. Allcott, H., & Greenstone, M. (2012). Is There an Energy Efficiency Gap? Journal of Economic Perspectives, 26(1), 3-28. DOI: 10.1257/jep.26.1.3
9. Jaffe, A. B., & Stavins, R. N. (1994). The Energy-Efficiency Gap: What Does It Mean? Energy Policy, 22(10), 804-810. DOI: 10.1016/0301-4215(94)90138-4
10. Hasanbeigi, A., Price, L., & Lin, E. (2010). Energy Efficiency Improvement and Cost Saving Opportunities for the Glass Industry. Lawrence Berkeley National Laboratory. URL: https://eta-publications.lbl.gov/sites/default/files/lbnl-3988e.pdf
11. Thollander, P., Danestig, M., & Rohdin, P. (2007). Energy Management Practices in Swedish Energy-Intensive Industries. Journal of Cleaner Production, 15(13-14), 1316-1323. DOI: 10.1016/j.jclepro.2006.07.029
12. Manba: Izlanishlar natijasida muallif tomonidan ishlab chiqilgan
DOI manzili: DOI
