Оʻzbekistonda raqamlashtirish va taʻlim orqali mehnat unumdorligini oshirishning miqdoriy tahlili

G.R.Kuziyeva

Annotatsiya

Ushbu maqola Oʻzbekiston iqtisodiyotiga eʼtibor qaratgan holda raqamlashtirish va taʼlimning mehnat bozoriga qanday taʼsir qilishini oʻrganadi. Tahlil natijalari texnologiyalarning oʻsishi va uning bandlik tuzilmalariga taʻsirini hisobga olgan holda, malakali kadrlarni topish va rivojlantirishda malakaga asoslangan inson resurslarini boshqarishning ahamiyati yuqoriligini koʻrsatdi. Maqolada mehnat unumdorligi va raqamlashtirish oʻrtasidagi bogʻliqlikni strukturaviy tenglamalarni modellashtirish (SEM) yordamida empirik tahlili koʻrib chiqildi va uning nazariy asosi ishlab shakllantirildi. Natijalar raqamli koʻnikmalarni rivojlantirishga investitsiya kiritish ahamiyatli ekanligini va taʻlim yillari, internetdan foydalanish, elektron hukumatni rivojlantirish indeksi (EGDI) va mobil uyali aloqa vositalaridan foydalanuvchilar soni kabi oʻzgaruvchilarning mehnat unumdorligiga ijobiy ta’siri borligini koʻrsatdi.

Kalit so'zlar:

Strukturaviy tenglama modeli, regressiya tahlili, mehnat unumdorligi, ta'lim, raqamlashtirish

Foydalanilgan manbalar:

  1. N. G. Mankiw, Makroiqtisodiyot 9-nashr, Worth Publishers, Nyu-York, 2016
  2. C. B. Frey, M. A. Osborne, Bandlikning kelajagi: Ishlar kompyuterlashtirishga qanchalik sezgir?, Texnologik prognozlash va ijtimoiy o'zgarishlar 114 (2017) 254-280. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2016.08.019
  3. L. Nerxus, Avtomatlashtirish va ishchi kuchi, Iqtisodiyotdagi asosiy mavzular 16 (2014) 65-79.
  4. D. Acemoglu, P. Restrepo, Low-Skill and HighSkill Automation, Journal of Human Capital 12(2) (2018) 204-232. DOI: https://doi.org/10.1086/697242
  5. C. Degryse, Iqtisodiyotni raqamlashtirish va uning mehnat bozorlariga ta'siri, in: ETUI tadqiqot hujjati - Ishchi hujjat 2016.02, 2016. DOI: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2730550
  6. C. Bührer, C. Hagist, Raqamlashtirishning mehnat bozoriga ta'siri, in: H. Ellermann, P. Kreutter, & W. Messner, The Palgrave Handbook of Managing Continuous Business Transformation, Palgrave Macmillan, London, 2017, 115-137-betlar.
  7. E. Titan, A. Burciu, D. Maneaa, A. Ardelean, An'anaviydan raqamligacha: Evropa Ittifoqi kontekstida mehnat bozori talablari va ta'limni kutish, Procedia Economics and Finance 10 (2014) 269-274. DOI: https://doi.org/10.1016/S2212-5671(14)00302-5
  8. B. Balsmeier, M. Woerter, Bu vaqt boshqachami? Raqamlash ish o'rinlarini yaratish va yo'q qilishga qanday ta'sir qiladi, Tadqiqot siyosati 48(9) (2019) 1-10. DOI: https://doi.org/10.1016/j.respol.2019.03.010
  9. K. Dengler, B. Matthes, raqamli transformatsiyaning mehnat bozoriga ta'siri: Germaniyadagi kasblarni almashtirish potentsiallari. Texnologik prognozlash va ijtimoiy o'zgarishlar 137 (2018) 304–316. DOI: https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.09.024
  10. A. C. Dammert, J. Galdo, V. Galdo, Raqamli mehnat bozori vositachiligi va ish o'rinlarini kutish: Dala tajribasidan dalillar, Economics Letters 120 (1) (2013) 112-116. DOI: https://doi.org/10.1016/j.econlet.2013.03.047
  11. M.-Á. Galindo-Martin, M.-S. Kastanyo-Martines, M.-T. Méndez-Picazo, Raqamli transformatsiya, raqamli dividendlar va tadbirkorlik: miqdoriy tahlil, Journal of Business Research 101 (C) (2019) 522-527. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2018.12.014

   12. J. Jalava, M. Poxjola, Finlyandiyada AKT ishlab chiqarish va mahsuldorlikni oshirish manbai sifatida, Telekommunikatsiya siyosati 31(8–9) (2007) 463–472. DOI: https://doi.org/10.1016/j .telpol.2007.05.011

DOI manzili: DOI

PDF (609,59 kBt)