TURIZMDA EKOLOGIK BARQARORLIK: O‘ZBEKISTON ISTIQBOLLARI
Kalit so‘zlar:
Yashil turizm, barqaror turizm, ekologik barqarorlik, O‘zbekiston, ekoturizm, eko-sertifikatlash, qayta tiklanuvchi energiya, SWOT tahlil, Markaziy Osiyo.Annotatsiya
Maqolada turizm sohasida ekologik barqarorlikning ahamiyati va O‘zbekiston uchun istiqbollari tahlil qilingan. Tadqiqotda qiyosiy-analitik yondashuv qo‘llanilib, bibliometrik tahlil, xalqaro tajriba asosida keis-stadi, SWOT baholash va statistik ma’lumotlardan foydalanilgan. Ispaniya, Singapur, BAA va Janubiy Koreya kabi mamlakatlar tajribasi yashil turizmning samaradorligini ko‘rsatdi: ekspluatatsiya xarajatlarini qisqartirish, eko-sertifikatlashni keng joriy etish va turizm yo‘nalishlarining raqobatbardoshligini oshirish.
O‘zbekistonda hozircha turizm obyektlarining 10%dan kam qismi barqarorlik standartlariga amal qilmoqda. Biroq Priaralye milliy tabiat bog‘i va Chimgan tog‘ hududidagi eko-yo‘nalishlar kabi tashabbuslar o‘sish salohiyatidan dalolat beradi. Muallif fikricha, milliy eko-sertifikatlash tizimini joriy etish, qayta tiklanuvchi energiyadan foydalanish va mahalliy jamoalar ishtirokini ta’minlash mamlakatning raqobatbardoshligini oshirishi, biohilma-xillikni muhofaza qilishi va O‘zbekistonni Markaziy Osiyoda yashil turizm markaziga aylantirishi mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. Buckley, R. (2022). Sustainable tourism: Research and reality. Annals of Tourism Research, 92, 103329. https://doi.org/10.1016/j.annals.2021.103329
2. Gössling, S., & Hall, C. M. (2019). Sustainable tourism and the Sustainable Development Goals: From theory to practice. Journal of Sustainable Tourism, 27(1), 1–9. https://doi.org/10.1080/09669582.2018.1560456
3. United Nations World Tourism Organization (UNWTO). (2024). Tourism towards 2030: Global forecasts and policy implications. Madrid: UNWTO.
4. World Travel & Tourism Council (WTTC). (2024). Global economic impact of travel & tourism 2024. London: WTTC. Retrieved from https://wttc.org
5. Singapore Tourism Board. (2023). Annual tourism report 2023. Singapore: STB.
6. Korea Tourism Organization. (2023). Eco-friendly management of national parks in South Korea. Seoul: KTO.
7. UAE Ministry of Tourism. (2023). Sustainable tourism strategy in the United Arab Emirates. Abu Dhabi: UAE Government.
8. European Commission. (2023). Sustainable destinations in Europe: Trends, practices, and certification systems. Brussels: EU Publications.
9. International Labour Organization (ILO). (2022). Green jobs in tourism: Opportunities and challenges. Geneva: ILO.
10. Priaralye National Nature Park. (2022). Project overview and management plan. Nukus: Committee for Ecology of the Republic of Karakalpakstan.
11. Carvalho, R., & Ivanov, S. (2024). Green practices in hospitality: A comparative perspective. Journal of Tourism Futures, 10(2), 45–61. https://doi.org/10.1108/JTF-03-2023-0045
12. UNDP Uzbekistan. (2023). Supporting sustainable tourism development in Uzbekistan. Tashkent: UNDP.