“KAMBAG‘ALLIK QOPQONI” FAOLLIGI VA UNI UNUMLI BANDLIK TAMOYILLARI ASOSIDA SO‘NDIRISH IMKONIYATLARI
Kalit so‘zlar:
kambag‘allik qopqoni, unumli bandlik, mehnat bozori, ishsizlik, inflyatsiya, ijtimoiy himoya, minimal ish haqi, iqtisodiy o‘sish, panel ma’lumotlari tahlili, VAR modeli.Annotatsiya
Maqolada kambag‘allik qopqonining mohiyati va uni so‘ndirish yo‘llari mehnat bozori siyosatlari va unumli bandlik tamoyillari asosida tahlil qilingan. Panel ma’lumotlari tahlili natijalariga ko‘ra, ish bilan bandlik indeksi va YAHM o‘sishi kambag‘allik darajasini sezilarli pasaytiradi, ishsizlik va inflyatsiya esa aksincha, uni kuchaytiradi. Shu bilan birga, minimal ish haqi va ijtimoiy to‘lovlar aholining daromad poli sifatida kambag‘allik qopqonini zaiflashtirishda muhim ahamiyatga ega ekani aniqlangan. VAR modeli asosida 2025–2030 yillarga qadar O‘zbekistonda kambag‘allik darajasi bosqichma-bosqich pasayishi prognoz qilingan. Natijalar shundan dalolat bermoqdaki, unumli bandlik — ya’ni adekvat ish haqi, mehnat huquqlari va ijtimoiy himoya bilan ta’minlangan sifatli ish o‘rinlari — kambag‘allik qopqonini so‘ndirish va aholi turmush darajasini oshirishning asosiy mexanizmi hisoblanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyevning 2025-yil 23-sentyabrdagi Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 80-sessiyasidagi nutqi. Manba: https://president.uz/oz/lists/view/8525
2. Gender Inequality in the Labor Market: A Review of the Literature" - Blau, F. D., & Kahn, L. M. (2000).
3. Smith, A. (1776). The Wealth of Nations, AN ELECTRONIC CLASSICS SERIES PUBLICATION, 2005. URL: https://www.rrojasdatabank.info/Wealth-Nations.pdf
4. Keynes, J.M. (1936). The General Theory of Employment, Interest and Money, International Relations and Security Network (Primary resource), ISN EHT Zurich, 2008. URL:https://www.files.ethz.ch/isn/125515/1366_keynestheoryofemployment.pdf
5. Decent work indicators : guidelines for producers and users of statistical and legal framework indicators. ILO manual: second version / International Labour Office. - Geneva: ILO, 2013 URL:https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/@dgreports/@integration/documents/publication/wcms_229374.pdf
6. Work for a brighter future – Global Commission on the Future of Work International Labour Office – Geneva: ILO, 2019 URL: https://www.ilo.org/publications/work-brighter-future
7. Kuznets, S. Economic Growth and Income Inequality, 1955. URL:http://piketty.pse.ens.fr/fles/Kuznets1955.pdf
8. Jeffrey Sachs, (2005). The End of Poverty: Economic Possibilities for our Time. New York: The Penguin Press, 2005. Global Journal of Management and Business Research: B Economics and Commerce Volume 14 Issue 6 Version 1.0, 2014.
9. Đokić Milica. Productive employment and working conditions as determinants of sustainable economic development in Serbia. Studies in Business and Economics No. 14 (3) / 2019.
10. ILO, 2012. Understanding deficits of productive employment and setting targets: a methodological guide. Geneva: International Labour Office, Employment Sector.
11. Marleen Dekker ∙ Witness Simbanegavi ∙ Saskia Hollander ∙ Obadia Miroro. Boosting productive employment in Africa: What works and why? Synthesis report series. 2018.
12. S.Qurbonov. Mehnat bozorida unumli va mahsuldor bandlik taqchilligini aniqlash va monitoringini olib borish imkoniyatlari “Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 4, iyul-avgust, 2021 yil.
